Tuesday 28 July 2009

Μ' Ένα Σμπάρο Δύο Τρυγόνια

Αυτό το κείμενο συνδέεται με μια ιστορία και προσωπική εμπειρία γεμάτη αθλιότητα, γι'αυτό και έμπνευση. Πρωτοδημοσιθεύτηκε στην Ιδιωτική Οδό του μαχόμενου φίλου Παναγιώτη Ανδριόπουλου.











Διαβάζοντας το δοκίμιο του Ουμπέρτο Έκο "Πώς να Κάνετε Έξυπνες Διακοπές", μου ήρθε η ιδέα να γράψω και εγώ ένα παρόμοιο κείμενο. Έτσι, είπανα σας συμβουλεύσω κάτι να κάνετε για να περάσετε καλά και να γεμίσετε τον ελεύθερό σας χρόνο. Τι συμβουλεύω; Πολύ απλό: να εκδίδετε μια φυλλαδίτσα κάθε τόσο.  Προσέξτε! Θα την πείτε εσείς εφημερίδα! Μη κάνετε τους ταπεινούς. Αυτό που κάνετε είναι πολύ τιμητικό για σας και για όσους παριστάνουν τους φίλους σας, ξέρω πως είναι πολλοί. C’est la vie. Έχω και εγώ τέτοιους πολλούς.
Γυρίζουμε στην εφημερίδα· λοιπόν, πρέπει να διαλέξετε ένα τομέα να τον καλύπτετε με τα σχόλιά σας, ένα τομέα που τον ξέρετε ή νομίζετε ότι τον ξέρετε - και όχι μόνο - αλλά αποτελείκαι μέρος της ειδίκευσής σας. Όλοι κάτι θα ξέρετε περί πολιτικής_ και τώρα πιάνει λόγω των συνεχών μεταρρυθμίσεων_ ή περί πολιτισμού, ή περί Εκκλησίας_ εδώ πάλι ψάρεμα όσο θέλετε και περισσεύει, και είναι πολύ  εύκολο να σταδιοδρομήσετε και κοινωνικά_ τέλος πάντων ένα απ’ αυτά, αν δεν σας έρχεται στο μυαλό κάτι καλύτερο. Για να συνεχίσω θα μου επιτρέψετε να μιλήσω με παράδειγμα. Μη πάτε όμως να ψάξτε αν αντιγράφω. Θα μπερδευτείτε, γιατί οι ιδέες συμπίπτουν χωρίς να το επιδιώκουμε και επομένως θα βρείτε πολλά παραδείγματα σαν αυτό που θα σας πω. Λοιπόν ως πτυχιούχος Θεολογίας αναγκαστικά θα παραθέσω τις γενικές γραμμές μιας θρησκευτικής εφημερίδας. Μέχρι τώρα δεν ανέφερα τίποτα δύσκολο ούτε διανοητικά ούτε οικονομικά βέβαια. Ξέχασα να σας πω ότι παρ’ όλο που οι παραπάνω τομείς «πιάνουν», θα έχετε στο νου σας ότι στο πρώτο καιρό θα μοιράσετε την εφημερίδα δωρεάν, μέχρι να σας γνωρίσει το κοινό.
Τι να πούμε για τίτλο; Για να δείξω ότι ξέρω να κολυμπήσω στα βαθιά της θεολογίας θα επέλεγα ένα δύσκολο τίτλο, όπως «Ο Εσχατολόγος» ή μπορώ να το παίξω έξυπνα με ένα ψιλολογοπαίγνιο όπως «Ο Ασχετολόγος». Ο δεύτερος αυτός τίτλος ανοίγει περισσότερους ορίζοντες. Μπορώ να γράψω τα πάντα μέσα, με την λογική ότι όσα γράφω ενδιαφέρουν το εκκλησιαστικό κοινό. Οι καημένες οι γριές! Τους έχει μάθει ο παπάς, στα κηρύγματά του, να ενδιαφέρονται προσεκτικά για όλα, επειδή ποτέ δεν ξέρει κανείς από πού του έρχεται ο πειρασμός_ άσχετο αν εκείνες το έκαναν λόγω απλότητας και κουτσομπολιό.


Πάμε στα άρθρα. Τι να γράψω; Όσο ελεύθερο χρόνο και να έχω δεν θα προλάβω να γεμίσω τις στήλες. Κανείς δεν μπορεί. Η μόνη λύση είναι να προστρέξω στους αδελφούς μου, οι φίλοι δεν κάνουν εδώ. Κρίμα που τα αδέλφια μου είναι στο Λίβανο και δεν κάνει μια από μακριά συνεργασία σ’ αυτό το πράγμα. Εσείς όμως θα βρείτε κάποιον από τους ταλαντούχους υιούς σας να γράψει δυο λεξούλες. Μη σας νοιάζει το ότι μπορεί να μη ξέρει να γράψει από την πρώτη φορά. Θα το καταφέρει με την τριβή- εάν βέβαια συνεχίσετε εσείς την έκδοση. Σας παρακαλώ θερμώς να τον ενθαρρύνετε, βάλτε του π.χ. την φωτογραφία του με κάποιον τραγουδιστή, βουλευτή κάποιον διάσημο πάντως, όπως καταλάβατε, και δώστε του καμία θέση στην εφημερίδα. Εγώ θα έβαζα τον αγέννητο υιό μου υπεύθυνο για τα θέματα αστροναυτικής και ιατρική να σπούδαζε, τα πτυχία δεν έχουν σημασία, το ξέρετε! Κοντεύουμε, ακόμα λίγο υπομονή και βγαίνει σιγά σιγά «Ο Ασχετολόγος». Στην πρώτη σελίδα με μαύρους πολύ μεγάλους χαρακτήρες θα λιβανίσω την Εκκλησιαστική Τοπική μου Αρχή. Τονίζω το προσωπικό κριτήριο στην επιλογή της αρχής. Μπορεί να είναι για μένα ένας νεωκόρος που με έχει ευεργετήσει σώζοντάς με από την δύσκολη θέση να μη ξέρω τι να γράψω για να γεμίσω την σελίδα. Όταν στη συνέχεια θα ανακαλύψω σε ένα άρθρο μια «συνωμοσία» που ετοιμάζεται για να παγιδέψουν κάποιοι την Εκκλησία, εκείνος μου προτείνει να τραβήξουμε μια φωτογραφιούλα μαζί και να την βάλω! Πιστεύω έχει μεγάλο όφελος αυτό γιατί βοηθάει το κοινό να ξέρει ποιος είμαι και με ποιόν κάνω παρέες, και στο κάτω - κάτω είναι ευγνωμοσύνη στον σωτήρα μου.
Επιτέλους, φτάσαμε στην τελευταία σελίδα, αφού είναι περιττό να σας πω τι θα γράψω στις άλλες σελίδες... Σωστά, τα φανταστήκατε! Θα τις γεμίσω με φωτογραφίες πάλι, τι να κάνω είμαστε ακόμα στην εποχή της εικόνας που λένε. Και να σας πω και κάτι άλλο: «μια εικόνα, χίλιες λέξεις». Καλά αυτό το πιάσατε στον αέρα. Για την τελευταία σελίδα, όμως, με τίποτα δεν θα το βρείτε! Ακούτε που λέμε στην Εκκλησία ότι ιατρεύουμε τις ψυχές και τα σώματα. Ναι, αλλά πώς; Φέρνουμε γιατρούς, όχι βέβαια στις Εκκλησίες, αλλά στα εκκλησιαστικά κανάλια και στα ψυχωφελή έντυπα για να ιατρευτείτε. Τι να κάνω εγώ; Πού να βρω ιατρό να γράψει; Θα μου επιτρέψτε να φέρω το ιατρό του χωριού. Ξέρει πολλά για τα χόρτα. Και θα το βάλω να γράψει το πρώτο άρθρο για την συντήρηση της ακοής ώστε «ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω».
Πριν σας αναγγείλω ότι η εφημερίδα σας είναι έτοιμη, να σας πω λιγάκι για το τι σας περιμένει μετά την δημοσίευση, ώστε να έχετε σαφή εικόνα των γενομένων, και να σκεφτείτε καλά αν τελικά θα κάνετε αυτό το hobby. Εσείς είστε- ή νομίζετε- πανέξυπνοι επομένως θα καταφέρετε να κοροϊδέψτε λαοθάλασσα! Όμως, μη πάρουν τα μυαλά σας αέρα, μπορεί να συναντήσετε μια «ομάδα» κακούργων, να το πούμε έτσι μεταξύ μας, γιατί μπορεί να είναι και δημιούργημα της φαντασίας μας, και ντροπή να τα λέμε αυτά πριν βεβαιωθούμε ότι μας κυνηγά μια ολόκληρη μαφία! Αυτή η «ομάδα»μπορεί να σας κριτικάρει δημόσια! Από την μιά είναι καλό, με την έννοια ότι σας σέβονται και θέλουν την προκοπή σας και τολμούν να μιλάνε, γιατί έγκλημα δεν κάνουν ώστε να κρυφτούν παρασκηνιακά. Από την άλλη όμως είναι ξεφτιλισμός διότι οι καχύποπτοι αναγνώστες θα νομίσουν ότι κάτι προσωπικό παίζεται! Αρκεί εσείς να μη μπείτε στην λογική αυτή! Όταν σας κριτικάρει κάποιος δημόσια σας συμβουλεύω να τρέξετε να απαντήσετε αν κάνει λάθος, ή πάλι να τρέξετε να διορθωθείτε αν έχει δίκιο.
Τώρα εύχομαι να σας έχω δώσει την κατάλληλη ιδέα για να περάσετε τις ερχόμενες διακοπές, να γεμίσετε την ελεύθερη ώρα σας, και πάνω απ’ όλα να βγάλετε λεφτά!

Tuesday 21 July 2009

"Μέθη η Ζωή" του ποιητή Ναμπίλ Χούρι هالعمر سَكرَه، للشاعر نبيل خوري


Ο Ναμπίλ Χούρι (Nabil Khoury) είναι «αρθρογράφος και ποιητής στη λιβανέζικη διάλεκτο. Γεννήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου το 1939 στο χωριό Κφαρκάτρα, της περιφερείας Όρους Λιβάνου. Έχει γράψει πολλά άρθρα σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά. Άφησε τέσσερεις ποιητικές συλλογές: Χώμα και Ονόματα 1993, Χρόνια και Δευτερόλεπτα 1994, Το Χρώμα της Ζωής 1997, Η Ξενιτιά του Ζωγράφου 2002. Πέθανε στις 19 Ιουλίου 2002.» Έτσι τον παρουσιάζει η κόρη του στην ομάδα που δημιούργησε για την ανάρτηση των ποιημάτων του στο Facebook. Δυστυχώς δεν έτυχε να γνωρίσω τον ποιητή από κοντά ή να μιλήσω μαζί του. Άκουσα γι’ αυτόν από την κόρη τουNihale η οποία είναι φίλη και συμφοιτήτρια στο πανεπιστήμιο από το πρώτο έτος μέχρι τα μεταπτυχιακά. Δεν έχω μελετήσει ακόμα την ποίησή του, όμως το παρακάτω ποίημα μ’ άρεσε πολύ και το μετέφρασα αμέσως στα ελληνικά. Το έκανα επίσης για άλλους δύο λόγους, πρώτον διότι ο ποιητής Ναμπίλ Χούρι τέτοιες ημέρες πριν επτά χρόνια μετέστη στον κόσμο του κάλλους οπότε ήθελα αυτή η μικρή μετάφραση να είναι μια ταπεινή υπόκλιση μπροστά στην ποίησή του. Και δεύτερον γιατί όταν μίλησα στον ποιητή π. Παναγιώτη Καποδίστρια για τον ποιητή Ναμπίλ Χούρι με ώθησε να μεταφράσω κάποια ποιήματά του, και δεν μπορώ να τ’ αρνηθώ. Γι’ αυτό και ήταν ο π. Παναγιώτης ο πρώτος που διάβασε το ποίημα και μου έκανε πολύτιμες γλωσσικές και ποιητικές παρατηρήσεις. Καθώς γράφω τώρα προσπαθώ να θυμηθώ αν οι τοπικοί παράγοντες στην πόλη που ζούσε και ζει τώρα η οικογένειά του έκανε κάποια τιμητική βραδιά στον ποιητή ή κάποια τιμητική σύναξη εις μνήμην του και δεν μου έρχεται στο νου κάτι τέτοιο. Μάλλον δεν έγινε αυτό. Και ελπίζω να το κάνουν ως σεβασμό στο πρόσωπο του ποιητή Ναμπίλ Χούρι και του κάθε ποιητή, αν και οι ποιητές δεν έχουν ανάγκη από τιμές.


Μέθη τούτη η ζωή, και της μέθης το κορύφωμα

άνθρωπος περιπλανώμενος πάνω στης γης το χώμα

υπόσχεση γεννιέται και καταλήγει ανάμνηση

και κάθε μέρα μιαν ακόλουθη έχει

και φασαρία από κάποιον ερχόμενο και από φευγάτο φασαρία


Ναμπίλ Χούρι



نبيل خوري "صحافي وشاعر بالعامّيّة اللبنانيّة، من مواليد 22 شباط 1939 كفرقطرة- الشوف- لبنان. له كتابات عديدة في الصحف والمجلّات. وترك أربعة دواوين: تراب وأسامي 1993، سنين وثواني 1994، لون العمر 1997، غربة الرسّام 2002. توفّي في 19 تمّوز 2002." هكذا تعرّفه ابنته نهال في المجموعة التي أسّستها لنشر قصائده على الفايسبوك. للأسف لم يتسنَّ لي أن أتعرّف إلى الشاعر عن كثب أو أن أتحدّث معه. لقد سمعتُ به من ابنته نهال وهي الصديقة والزميلة على مقاعد الدراسة الجامعيّة من السنة الأولى حتّى الماجيستير. لم أطّلع بعد على شعره، لكنّ القصيدة أدناه التي نشرتها نهال على موقع المجموعة أعجبتني كثيراً ونقلتها فوراً إلى اليونانيّة. أضيف إلى ذلك سببين، أولهما أنّ الشاعر نبيل خوري قد انتقل إلى دنيا الجمال في مثل هذه الأيّام منذ سبع سنوات فأردت أن تكون هذه الترجمة الصغيرة انحناءة أمام شعره متواضعة. وثانيهما أنّ الأب الشاعر بانايوتيس كابوديسترياس حين حدّثته عن الشاعر نبيل خوري منذ بضعة أيّام حثّني على ترجمة بعض قصائده ولأ أقدر أن أرفض، لذلك كان أوّل مَن قرأ الترجمة وأبدى ملاحظاته الثمينة لغويّاً وشعريّاً . وأنا أكتب الآن أحاول أن أتذكّر ما إذا كانت الفاعليّت في منطقة جلّ الديب، حيث أقام ولا تزال عائلته، قد أقامت حفل تكريم للشاعر أو لقاء تكريم في ذكراه ولا يأتي على بالي شيء من ذلك. الأرجح أن هذا لم يحصل. فأرجو أن يفعلوا شيئاً احتراماً للشاعر نبيل خوري ولكلّ شاعر، وإن كان الشعراء بغنى عن أيّ تكريم.

هالعمر سَكرَه ، ونشوِة السَكرَه
إنسان عَ تراب الأرض سايح
بيخلَق وعد ، وبْينتهي ذِكرى
وكلّ يوم وْفي إلو بُكرا
وعجقة حدا جايي وحدا رايح

نبيل خوري