Sunday 17 September 2017

Η εκμάθηση των αραβικών: ο δάσκαλος και η μέθοδος




Η εκμάθηση των αραβικών εξαπλώνεται τελευταία μετά από μια μικρή ύφεση στο ξεκίνημα των αναστατώσεων που ξεκίνησαν στις αραβικές χώρες. Αυτή η ραγδαία εξάπλωση έχει τα θετικά αλλά και τα αρνητικά της. Η εκμάθηση της όποιας γλώσσας είναι η βασιλική οδός για την κατανόηση του πολιτισμού της. Αυτή τη στιγμή ο αραβικός πολιτισμός δεν αναδεικνύεται με τον καλύτερο τρόπο, γι’ αυτό και χαίρομαι που τόσοι άνθρωποι μπαίνουν στη διαδικασία να μαθαίνουν την αραβική γλώσσα στην Ελλάδα.
Προκύπτουν όμως κάποιες δυσκολίες μπροστά στο εγχείρημα αυτό. Η αραβική γλώσσα δεν είναι διαδεδομένη ώστε να έρθει σε καθημερινή επαφή μαζί της ένας νέος μαθητής και να εξοικειωθεί με τους ήχους και τη γραφή της, κλπ. Γι’ αυτό απευθύνω το παρόν κείμενο σε νέους- και παλιούς μαθητές, ποτέ δεν είναι αργά- για να έχουν υπόψη τους κάποιες παραμέτρους που πιστεύω ότι θα τους διευκολύνουν στην εκμάθηση, και συγκεκριμένα δύο: τον καθηγητή και τη μέθοδο.

Η σωστή επιλογή του διδάσκοντα είναι μια από τις βασικότερες παραμέτρους επιτυχίας. Δεν υπάρχει τέλειος άνθρωπος γενικά, άρα σαφώς και δεν θα βρεθεί ο τέλειος καθηγητής. Αλλά κάποια τυπικά προσόντα πρέπει να τα έχει αυτός που διδάσκει. Στην πραγματικότητα βλέπουμε ότι παριστάνουν τους δασκάλους όσοι έχουν περισσό θράσος, και καμιά φορά ισχυρίζονται ότι έχουν προσόντα χωρίς καμία απόδειξη για τα λεγόμενά τους. Οι υποψήφιοι μαθητές δεν πρέπει να ντραπούν να ρωτήσουν τον υποψήφιο δάσκαλό τους για τα τυπικά προσόντα του, και κυρίως να τα διασταυρώσουν. Δόξα τω Θεώ ζούμε στην εποχή της πληροφορίας και δεν μπορεί κανείς να επικαλείται ψευδώς πτυχία τα οποία δεν τα κατέχει, ούτε αναγνώριση από ιδρύματα με τα οποία δεν έχει ουδεμία επαφή.
Η διδασκαλία των αραβικών ανά τον κόσμο κάνει τα πρώτα βήματά της ακόμα. Τα αραβικά πανεπιστήμια δεν έχουν εμπλακεί όπως θα έπρεπε για να προωθήσουν την διδασκαλία της με μεθοδικότητα και βάσει καθαρών επιστημονικών κριτηρίων. Γι’ αυτό παρατηρεί κανείς ότι κυκλοφορούν πολλά βιβλία σε διάφορες χώρες που βασίζονται ως επί το πλείστον σε ατομική προσπάθεια των συγγραφέων τους. Η κατάσταση αυτή θολώνει το τοπίο δυστυχώς γιατί δεν γίνονται κριτικές μελέτες των βιβλίων με βάση των σύγχρονων αποτελεσμάτων της παιδαγωγικής και της γλωσσολογίας, κ.α.
Ο ίδιος είχα την τύχη να γνωρίσω από κοντά στην Ελλάδα μια τέτοια προσπάθεια. Η εμπειρία μου σ’ αυτό το κομμάτι είναι εντελώς απογοητευτική και αποθαρρυντική. Δεν συστήνω σε κανένα τα βιβλία στα οποία υπήρξα αναγνώστης και επιμελητής των απείρων λαθών πριν και μετά την κυκλοφορία τους, και είχα ηχογραφήσει τα ακουστικά τους στην.. κουζίνα μου. Δεν θα πω ποια βιβλία είναι γιατί δεν έχει σημασία αυτό. Απλά από αυτό το παράδειγμα μπορεί κανείς να καταλάβει την ποιότητα των βιβλίων που κυκλοφορούν σε μικρές αγορές όπως είναι η Ελλάδα. Γι’ αυτό μια απλή συμβουλή στους μαθητές μακριά από ελληνόγλωσσες «τάχα» μεθόδους διδασκαλίας των αραβικών. Τα ελληνόγλωσσα βιβλία που διατείνονται οι συγγραφείς τους ότι είναι για τη διδασκαλία των αραβικών έχουν ένα μεγάλο μειονεκτήματα: την κακή ελληνική γλώσσα τους. Χωρίς να αναφερθώ στο ότι δεν έχουν καμία μεθοδικότητα, και αποτελούνται από άχαρα και ασύντακτα κείμενα στα αραβικά. Ούτε στην απουσία γραφιστικών μέσων. Φυσικά δεν έχουν καμία σχέση ούτε με τις προτάσεις του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες, αλλά ούτε με τα πορίσματα των σχετικών επιστημών στις οποίες οφείλει να βασιστεί η συγγραφή μιας μεθόδου διδασκαλίας. Όποιος πιστεύει κάτι διαφορετικό τον παρακαλώ να το αποδείξει σε όσα άτομα οι κακές συγκυρίες τους έφερε τα διάφορα ελληνόγλωσσα βιβλία στα χέρια τους. Τα βιβλία που εκδίδονται στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, παρότι όπως είπα είναι και αυτά στην πλειοψηφία τους προϊόν ατομικών προσπαθειών, έχουν πιο πολλά θετικά, γιατί εντάσσονται σε μια μακροχρόνια εμπειρία διδασκαλίας των αραβικών σ’ εκείνες τις χώρες.

Εν πάση περιπτώσει, καλώ τους μαθητές να ψάχνονται σχετικά με τα βιβλία και να συγκρίνουν και να διεκδικούν αυτό που πιστεύουν ότι τους βοηθάει και τους τραβάει στην εκμάθηση. Δεν παραλείπω να τονίσω ότι η χρήση οποιουδήποτε βιβλίου από οποιοδήποτε εκπαιδευτικό ίδρυμα δεν του προσδίδει ουδεμία αξιοπιστία στο περιεχόμενό του, γιατί καμιά φορά οι επιλογές βιβλίων επηρεάζονται και από πολλά κριτήρια πέραν των επιστημονικών. Δυστυχώς οι ατυχείς επιλογές βιβλίων απωθούν τους μαθητές και επιφέρουν δυσλειτουργία στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Οι καθηγητές να αμφισβητούνται επίσης, δεν είναι αλάθητοι. Η αραβική γλώσσα μαθαίνεται αποτελεσματικά και χωρίς δυσκολία εφόσον συντρέχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις από τις οποίες αναφέραμε εν τάχει τις ανωτέρω για την ώρα.  




No comments: